Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου 2007

Trendy δουλειά σε emo περιβάλλον

Στις σύγχρονες επιχειρήσεις η εργασιακή σκλαβιά επανήλθε λουστραρισμένη, αλλά εξίσου εξοντωτική. Η μοίρα του σπουδασμένου εργαζόμενου είναι δυσμενέστερη από του αγράμματου εργάτη. Ο πραγματικός πλούτος της χώρας παράγεται στο χωράφι και στο εργοστάσιο, γι' αυτό οι αγρότες και οι εργάτες δεν διανοήθηκαν ποτέ να επικαλεστούν κάποια νεφελώδη ιδεολογήματα για τη δουλειά τους.
Η προσφορά τους είναι αυταπόδεικτη.
Αντιθέτως, οι απασχολούμενοι στον τριτογενή τομέα, των υπηρεσιών, δεν αρκούνται στην υψηλότερη αμοιβή που εισπράττουν, αγωνιούν να δώσουν και ανώτερο νόημα σ' αυτό που κάνουν.
Το επάγγελμα έγινε ιδεολογία.
Ο καλώς εννοούμενος επικερδής χαρακτήρας του αποσιωπάται συστηματικά και προβάλλεται κατά κόρον σαν ζωτική ωφέλεια για το κοινωνικό σύνολο. Οι χρηματιστές κόπτονται για την "ανάπτυξη", οι διαφημιστές μοχθούν για την "επικοινωνία", οι ασφαλιστές χτίζουν την "ασφαλιστική συνείδηση" κ.ο.κ.
Εξ ου και το καταγέλαστο ορισμένων ότι ασκούν λειτούργημα.
Η κοινωνία, που διευθύνεται από τους εγγράμματους, έχει περί πολλού αυτά τα επαγγέλματα και περιφρονεί εξόφθαλμα τον αγρότη και τον εργάτη. Απόδειξη, ότι τους αμείβει με τα χαμηλότερα των εισοδημάτων και τους επιφυλάσσει πενιχρές συντάξεις και ανεπαρκέστατη υγειονομική περίθαλψη. Ουδείς ζηλεύει τη μοίρα τους.
Οι νέοι ονειρεύονται να σπουδάσουν για να κάνουν καριέρα σε κάποια από τις μοντέρνες και αστραφτερές δουλειές. Αυτές έχουν πέραση· προσφέρουν υψηλές αμοιβές και απείρως υψηλότερο κοινωνικό στάτους.
Δεν υποψιάζονται καν πως η καριέρα είναι η δική τους κοιλάδα των δακρύων.
Για να πετύχεις σ' αυτές τις δουλειές, το παν είναι να ξέρεις να πουλάς τον εαυτό σου.
Να είσαι αυτό που επιθυμεί ο άλλος να είσαι. Αλλού σε θέλουν τολμηρό και επιθετικό και αλλού μετρημένο και αξιόπιστο. Οι απαιτήσεις αλλάζουν ανάλογα με τον κλάδο, άλλο sales κι άλλο finance. Αυτή την κωμωδία του aggressive ή του reliable δεν θα σταματήσεις ποτέ να την παίζεις, αυτή θα σε κρατάει στη δουλειά.
Επίσης, από τη μέρα που θα εισέλθεις σε κάποιον κλάδο, θα πρέπει να ασπαστείς και τις ιδεοληψίες του, σαν να μυείσαι σε θρησκευτική αίρεση.
Ο κλάδος υπεράνω όλων.
Είναι ο ιερός δεσμός που προστατεύει και ανυψώνει τα μέλη του, ασχέτως των εσωτερικών ανταγωνισμών. Με αυτή τη συντεχνιακή αντίληψη της χειρίστης μορφής οι "συνάδελφοι" θωρακίζουν την επαγγελματική τους ιδιότητα και διεκδικούν από την κοινωνία διαρκώς και νέα προνόμια.
Μαζί με την είσοδο στην αγορά εργασίας των νέων επαγγελμάτων εισήχθη και η δυτική νοοτροπία του ολοκληρωτικά αφοσιωμένου στη δουλειά προτεστάντη. Ο χρόνος που αφιερώνουν οι υπάλληλοι στην εταιρεία είναι τρομαχτικός. Το καθορισμένο ωράριο θεωρείται παρωχημένη αντίληψη, και η αμοιβή για υπερωρίες είναι αδιανόητη. Δουλευουμε εντυπωσιακά περισσότερες ώρες από τις προβλεπόμενες από τον νόμο, απασχολούμαστε Σαββατοκύριακα και αργίες χωρίς την ανάλογη αμοιβή.
Τα εξοντωτικά 12ωρα και 14ωρα δουλειάς είναι non stop. Η μεσημβρινή σιέστα έχει τεθεί πλέον και στη Ελλάδα υπό διωγμόν, κατάντησε μομφή. Λένε "αυτός κοιμάται μεσημέρι" εννοώντας πως είναι εκτός πνεύματος, εν ολίγοις ακατάλληλος. Αν οι επιστήμονες μπορούσαν να καταθέσουν δημοσίως για τις ευεργετικές ιδιότητες του μεσημβρινού ύπνου, θα είχε καταρρεύσει προ πολλού το δυτικό εργασιακό μοντέλο. Είναι κατά πολύ πιο απαραίτητος και ζωογόνος από όλες τις "healthy" βιταμίνες, τα "spa" και τις λοιπές τεχνικές στήριξης του ανθρώπινου οργανισμού
Ο ευπρεπής μισθός και ίσως κάποιο ετήσιο μπόνους που παρέχουν οι εταιρείες στα μοντέρνα εργατόσκυλα δεν αντισταθμίζουν τις ατελείωτες ώρες πρόσθετης δουλειάς.
Γι' αυτό υπάρχουν συνήθως και κάποιες έξτρα παροχές κολακείας· το ωραίο γραφείο (με παράθυρο ή όχι, ανάλογα με τη θέση σου στην ιεραρχία της επιχείρησης) και κάποιοι φανταχτεροί τίτλοι, που ουσιαστικά δεν σημαίνουν τίποτα. Προβιβάζεσαι σε executive, senior executive, coordinator, supervisor, director, vice president, μέλος του Executive Board και άλλα του σωρού και χωρίς νόημα.
Η μακροβιότητα της καριέρας σε μια σύγχρονη εταιρεία κρίνεται από δύο βασικά στοιχεία: την όλο και μεγαλύτερη "τρέλα" για δουλειά και το loyalty (την πιστότητα) στην εταιρεία και στους στόχους της.
Επίσης, είναι απαραίτητο να συμμεριστείς κάποιες νέες "αξίες". Όπως το σχιζοφρενικό "άλλο δουλειά κι άλλο φιλία", λες κι ο άνθρωπος μπορεί να κάνει αναστολή αισθημάτων. Ή το δόγμα ότι με κάθε θυσία πρέπει να φέρεις σε πέρας τη δουλειά που σου ανέθεσαν.
Όλα αυτά καλύπτονται με την πρόστυχη στρεψοδικία του σωστού "επαγγελματία". Που σημαίνει ότι, προκειμένου να γίνει η δουλειά σου, όλα επιτρέπονται, η δουλειά προηγείται κάθε ανθρώπινου αισθήματος, φιλία, αγάπη, δίκιο, κατανόηση είναι δευτερεύοντα.
Λένε "είμαι professional " κι αυτό τα εξηγεί όλα. Κι ο Αλ Καπόνε "professional" ήτανε.
Μάλιστα, οι νέοι επαγγελματίες διηγούνται εμφατικά το παράδειγμα του Ωνάση που φιλοξενούσε έναν φίλο του, επίσης εφοπλιστή, στη θαλαμηγό του. Ενώ έπαιζαν τάβλι, ο άλλος του αποκάλυψε χαρούμενος πως έδωσε εντολή αγοράς δύο πλοίων που μόλις είχαν βγει προς πώληση.
Ο Ωνάσης δεν φάνηκε να δίνει σημασία στην πληροφορία, συνέχισαν το παιχνίδι, μα κάποια στιγμή σηκώθηκε, να πάει στην τουαλέτα, και άργησε λίγο. Όταν επέστρεψε, ξανάπιασε τα ζάρια και είπε χαμογελαστός στον φίλο του πως τα πλοία που του είχε αναφέρει τα αγόρασε μόλις πριν ένα λεπτό εκείνος. Αυτόν τον κτηνώδη αμοραλισμό εννοούν όταν λένε "είμαι professional ".
Το πλέον ψυχοφθόρο είναι πως πρέπει να δίνεις κάθε μέρα εξετάσεις. Τα σύγχρονα επαγγέλματα έχουν υψηλό βαθμό ανασφάλειας σε σχέση με τα παραδοσιακά. Και απείρως σκληρότερο ανταγωνισμό· τόσο εξωτερικό, από άλλες ομοειδείς εταιρείες, όσο και εσωτερικό, από άλλους καπάτσους που εποφθαλμιούν την ίδια θέση. Ακόμη και αν είσαι υψηλόβαθμο στέλεχος δεν αισθάνεσαι σιγουριά, πας ένα πρωί, και χωρίς καμία προειδοποίηση βρίσκεις το γραφείο σου στον διάδρομο.
Δυστυχώς στην ίδια λούμπα πέσαμε και οι γυναίκες.
Μέχρι πρόσφατα δεν επιδείκνυαμε την ολοκληρωτική αφοσίωση των αντρών στη δουλειά μας. Ως όντα πιο πολύπλοκα, αισθαντικά και ερωτικά, δίναμε μεγαλύτερη σημασία στα αισθήματα και στις χαρές της ζωής.
Γι' αυτή την ανεξαρτησία μας η κοινωνία μας φιλοδώρησε εκδικητικά με σωρεία κατηγοριών, άπιστες, ελαφρόμυαλες, ανεύθυνες, γλωσσούδες κ.λπ. Η χαρά και ο ερωτισμός δεν συγχωρούνται στην παραγωγή. Τελευταίως μάλιστα, αν κάποιος αποπειραθεί σε ένα meeting ένα πονηρό αστείο, κάποιο υπονοούμενο, καραδοκεί η εξευτελιστική κατηγορία της "σεξουαλικής παρενόχλησης". Αυτό κι αν είναι ευνουχισμός, σημαίνει "όσοι περάσετε αυτή την πόρτα αφήστε έξω το φύλο σας".
Οι γυναίκες, στην προσπάθειά μας να κατακτήσουμε ένα ακόμη αντρικό οχυρό, γίναμε και εμείς "professional" θύματα. Τυπικές, σοβαρές, με πολυάσχολο ύφος, ασέξουαλ ντύσιμο, σκούρα ταγιέρ σαν αντρικά κουστούμια, λευκό πουκάμισο και απομίμηση γραβάτας. Χάσαμε το πλεονέκτημα της ζωής που είχαμε έναντι των εξουθενωμένων από τη δουλειά αντρών.
Ο Γκι Ντεμπόρ το έγραψε με συνταρακτική απλότητα: "Μόνο όσοι δεν δουλεύουν
ζουν".
Στο πίσω μέρος του κεφαλιού μας όλοι ξέρουμε ότι στον κόσμο δεν ήρθαμε για να κάνουμε καριέρα, λεφτά και όνομα, ήρθαμε πρωτίστως για να ζήσουμε και, ει δυνατόν, να αφήσουμε αυτόν τον κόσμο λίγο καλύτερο απ' ό,τι τον βρήκαμε.
Αλλά δεν ζούμε. Κι αυτό μας τρελαίνει.
"Το άγχος, το στρες, ο φόβος, η ντροπή, η περιφρόνηση, η επιθετικότητα, η θέληση της δύναμης γεννιούνται από μια καταπιεσμένη θέληση για ζωή". (Βάνεγκεμ)
Με την πιο κοινή λογική, όσες ώρες δουλεύεις, άλλες τόσες πρέπει να έχεις ελεύθερες για να χαρείς αυτά που έβγαλες.
Όμως σπαταλάμε όλο τον χρόνο μας, την ευφυΐα μας, την εφευρετικότητα μας και τις εμπνεύσεις μας υπέρ της καριέρας μας και όχι της ζωής μας. Ο ψυχισμός μας μολύνεται από αυτό το δηλητηριώδες αλισβερίσι. Φυσικώ τω τρόπω, το executive τερατάκι γραφείου θα μεταφέρει μακάβρια το πάρε δώσε και στις προσωπικές τουσχέσεις:
"Αυτά έκανα για σένα, περιμένω ανταπόδοση".
Μοιραία οι λαμπρές καριέρες είναι πυραμίδες που θεμελιώνονται πάνω σε
προσωπικές τραγωδίες.

Υ.Γ. Δεν θέλω πια άλλο ταγιέρ, θέλω τσαντόρ, να κρυφτώ, να σκεφτώ.

7 σχόλια:

PN είπε...

Μπράβο!! Ωραίο κείμενο και δεν θα με βρεις πιο σύμφωνο. Νομίζω, όμως, ότι η φράση με την οποία έγραψες ήταν η εξής:

"Λένε "είμαι professional " κι αυτό τα εξηγεί όλα. Κι ο Αλ Καπόνε "professional" ήτανε."

Μιλάμε πέθανα στο γέλιο όταν το διάβασα. Και είναι τόσο παρέξενο βρε παιδί μου ότι μέσα από μια τόσο αστεία έκφραση συμπυκνώνεται ένα τόσο σοβαρό και ανησυχητικό φαινόμενο. Μπράβο!!!!

Αννη είπε...

Περιγράφεις παραστατικότατα το αμερικάνικο μοντέλο εργασίας για το οποίο διαβάζαμε πριν μερικά χρόνια και το οποίο κάποιοι θαυμάζανε: "Μα τι δουλευταράδες και αποδοτικοί είναι αυτοί οι ξένοι!"... Τώρα που γίναμε κι εμείς σαν τους "ξένους" και οι ώρες εργασίας μας ξεπερνούν κατά πολύ τον μέσο όρο της Ευρώπης, τι κερδίσαμε; Μερικές πιστωτικές κάρτες, τελικά...

Matrix είπε...

Υ.Γ. 2: Εσύ δεν θές άλλο ταγιερ εγώ επιμένω να μην θέλω να βάλω κοστούμι για το "τάδε" meeting της δουλειάς, κι ας με κοιτάνε περίεργα.
Ακόμα βέβαια δεν μου έχουν πει κάτι ίσως να σκέφτονται "Είναι ακόμα μικρός, θα μάθει"

@αννη
Στην αμερική έχουν και lunch break, εδώ έχουμε?

τσότσος είπε...

Ωραιότατο, όπως πάντα, κείμενο, Κατερίνα. Είναι αποκρουστικό να βλέπεις γυναίκες, δώρο του θεού στη φύση (με τα χαρακτηριστικά που περιγράφεις στην αρχή), να μετατρέπονται σε "σκύλες" ή "κυρίες" με στόχο και στις 2 περιπτώσεις την (όχι μόνο...) υλική ανταμοιβή.
Δυστυχώς με την κατάρρευση του "υπαρκτού σοσιαλισμού", τα "αμερικανάκια/γιαπωνεζάκια" ξεσαλώσανε...

katerina είπε...

Φίλε τσότσο, εγώ καθημερινά στο κτηνώδες συναδελφικό πεισμα και στην κτηνώδη συναδελφική αυτοπεποίθηση αντιτάσσω την απολύτως ανθρώπινη αντοχή μου. Παντως καλού κακού, ψάχνω και ένα Καλάσνικοφ......

diib είπε...

Katerinio,
eho xanadiavasi afto akrivos to kimeno! ohi omos edo...

Vaios είπε...

Πραγματικά πολύ καλές οι σκέψεις σου και τις αποτύπωσες με τον καλύτερο τρόπο που θα μπορούσες.Συγχαρητήτια.
@τσοτσος ´Εχεις δίκιο σε αυτό που λές σχετικά με την κατάρρευση του σοσιαλισμού αλλα νομίζω οτι η φύση εκδικείται και αντεπιτίθεται και πιστέυω πως θα το δούμε αυτό σύντομα.