Τρίτη 17 Ιανουαρίου 2012

Η δική μου ..γκόμενα

Η Αθήνα δεν είναι ...σύζυγος, ...γυναίκα για ...σπίτι, για νοικοκυροσύνες, για σταθερές και γι ασφάλειες . Η Αθήνα είναι γκόμενα. Δεν την ...παντρευεσαι. Την ερωτευεσαι.
Η Αθήνα είναι ζόρικη γκομενα. Αφοσιωμένη σε αυτούς που την αγαπούν. Πιστή στους πιστούς της. Γαλαντόμα και γενναιόδωρη σε αυτούς που τα καπρίτσια της τα μολογούν για πάθη κι όχι για ....παθήματα.
Η Αθήνα δεν ειναι στέρεα, δεν ειναι ...compact. Δεν είναι καν υγρη, ...ρευστή. Η Αθηνα δεν σε καταπίνει. Η Αθήνα ειναι αερια, αν την ρουφηξεις, αν την ...καπνισεις αυτή καταλαμβανει όλο το χωρο μες σου. Στο Παρίσι ακόμα και ο τουρίστας γίνεται υποσυνείδητα Παριζιάνος. Αλλάζει το βημα, αλλάζει το βλέμμα. Στην Νεα Υόρκη, στη Ρώμη, στη Φραγκφούρτη το ίδιο. Στην Αθήνα μπορείς να είσαι όποιος θέλεις. Δεν σε ...υποβάλλει σε ταυτότητα.


Με τη πόλη μου αγαπιόμαστε. Αγαπιόμαστε παράφορα. Κι όταν ζορίζομαι, ξέρω ότι εμένα χατίρια δεν θα μου χαλάσει ποτε. Θ με χαϊδολογήσει, θα με κανακέψει, θα μου δείξει τα κρυμμένα της, θα με ανακουφίσει.

Τη σεργιανάω απόψε χαλαρά, οδηγώντας έτσι χωρίς πρόγραμμα, απλά να πατάω στα χνάρια της, απλά να την ακουμπάω.
Η Αθήνα, ακόμα κι αν οι μέρες της φωτίζουν τις πληγές της, τη νύχτα φοράει βαρύτιμα κοσμήματα τους χιλιάδες προβολείς αυτοκινήτων που πλημμυρίζουν τους δρόμους της και καμώνεται ότι ...όλα είναι καλά.

Κατεβαίνω την Πανεπιστημίου. Μπροστά μου γαλάζιο- απόχρωση wc- παλιο opel χιλιοτρακαρισμένο που κινείται ανάμεσα στις λωρίδες σαν ατιμόνευτο. Κορναρίσματα απο παντού, δεν βλέπω αλλά σχεδόν αισθάνομαι τις μούντζες των οδηγών για αυτό το ...ακραίο καβούκι που κάνει ...κουφά σλάλομ. Μένω παρά πίσω να περάσει το ...κακό και ...ξανασυναντιόμαστε στο φανάρι στα Χαυτεία...όπου στα καλά καθούμενα ξεκινάει με κόκκινο. Στο φανάρι της Αγ. Κωνσταντίνου ...ξέρω ότι ΚΑΙ απόψε η πόλη μου κλείνει το μάτι. Κύριος βαθύτατα ηλικιωμένος, με το κεφάλι κυρίας βαθύτατα ηλικιωμένης ακουμπισμένο στον ώμο του. Ξεμένω να τους κοιτάω. Παρακαλώ να γυρίσουν το βλέμμα τους. Να τους δω. Ασυναίσθητα κορνάρω. Ο κύριος ...ξαναορμαει με κόκκινο... Γαμώτο μου, τι έκανα!!!! Του ...σβήνει. Γυρίζουν και μου χαμογελάνε.... Η ...πόλη μου.... Τους στέλνω φιλί.... και φεύγω.

Στην επιστροφή χαζεύω τους ματατζήδες απέναντι απο τη Βουλή. Χαλαροί ρόμποκομπ, που χαβαλεδιάζουν να περάσει η βάρδια, παίζουν με τα κινητά τους, ζεσταίνουν τα χέρια τους στο άσπρο πλαστικό ποτήρι του καφέ, λες κι η νύχτα της πόλης μου, εκανε κι σε αυτους μάγια κι ανθρώπεψαν πάλι.

Φιλια γκομεναρα μου...αυριο πάλι.... Τα θαυματα σου! Σε χρειαζομαι...


Τρίτη 10 Ιανουαρίου 2012

Ταυτότητες...

Το μαθητικό μου Σάββατο συνήθως είχε βόλτα στο Μοναστηράκι με αυτές τις μαθητικές ομοιομορφίες. Έτσι όπως αποκτάει κώδικες ομοιομορφίας η εφηβεία. Διαφορετικά ρούχα που να μοιάζουν…στολή, λέξεις που να μοιάζουν …γλώσσα, κολλητές που να θυμίζουν…alter ego,μουσικές που είναι …μόδες. H ασφάλεια της ένταξης. Ανήκεις στην ομάδα, σέβεσαι τους κανόνες της, αξιολογείσαι με τα κριτήρια της. Προσαρμογή…. Ευτυχία είναι η …προσαρμογή και η …ένταξη, λένε οι ειδικοί. Αόρατες αλυσίδες, ερζάτς ελευθερίες.


Κάποτε κάλεσαν τη μητέρα μου στο σχολείο για ...παράπονα. Είχα πει σε μια φιλόλογο ότι δεν θέλω να με φωνάζει με το μικρό μου όνομα. Είναι …τόσο προσωπικό της είπα. Εσείς ορίζετε το περίγραμμα, το χρόνο μου, τους κανόνες, με αξιολογείτε με τα κριτήρια σας. Θα το δεχτώ. Αλλά σας παρακαλώ μην το ντύνετε όλο αυτό με …οικειότητα. Να με φωνάζετε με το επώνυμο μου. Μου είναι πολύ πιο εύκολο να αποδεχτώ έτσι την ετικέτα.

Μαθήτρια τα Σάββατα, ακολουθούσα την …ομάδα στην Ήφαιστου για ρούχα, παπούτσια, δίσκους, και μετά πάντα κάποια...δικαιολογία για να ξεφύγω απο την παρέα. Πήγαινα πίσω από την Αθηνάς και χάζευα τα μπουρδέλα. Περπάταγα γρήγορα, ενοχικά. Ενδομυχα αναζητουσα να ...διχωρισω τη θέση μου. Να φαίνεται ότι εγώ δεν ανήκω σε αυτό το …κόσμο, να…περαστική είμαι, ίσως …μια δουλειά, ίσως ….κόβω δρόμο, …τυχαία. Μετά μια βόλτα στα μπαχαρικά. Σεργιάνι στις μυρωδιές. Κι ύστερα, να περάσει λίγο η ώρα, πίσω…από την Αθηνάς. Πιο αργά αυτή τη φορά, πιο άνετα, πιο περίεργα. Ένας κόσμος ξένος. Ένα ταξίδι.
Εξακολουθεί να με σοκάρει πάντα για το πόσο ανόητα περίεργοι είναι οι άνθρωποι για τα πλέον ασήμαντα των πραγμάτων. Σε ρωτάνε το όνομα σου, τη δουλειά σου, τα λεφτά σου, την ιδιοκτησία σου, το σπίτι σου, τα παιδιά σου, τις διακοπές σου, τις σπουδές σου, το αυτοκίνητο σου, τη …ταυτότητα σου…

Ξέρω πολύ καλά όσους …δεν γνώρισα. Όσους δεν ...συστηθήκαμε. Όσους δεν ανταλλάξαμε τις …ταυτότητες μας. Όσους αρνήθηκαν να μπουν σε ένα κουτάκι με ετικέτα περιγραφής συστατικών και όσους μου επέτρεψαν να μην ετεροπροσδιοριστώ μέσω των…στοιχείων μου.

Κι έτσι λοιπόν γύρω στα 13-14 λάτρεψα τις πουτάνες. Και μιας και δεν είχα που και ποιον να ρωτήσω …λεπτομέρειες ανακάλυψα τον Genet, αυτόν τον …Άγιο συμπαραστάτη της εφηβείας μου. Στα μπουρδέλα του …Δασκάλου μου, με γοητευε αφορητα αυτό το …no names…κόντρα στα γλυκαναλατα εφηβικά ρομάντζα. Ανθρωποι απόλυτα γυμνοί, απόλυτα άγνωστοι, απόλυτα χωρίς …ετικέτες. Ανώνυμο πάθος. Ανώνυμος πόθος. Κορμιά διαχειρίσιμα, με νου που ταξιδεύει αλλού. Κανένα πριν. Κανένα μετά. Στιγμή. Να ορίζεται τιμή για κάτι τόσο πολυδιαφημισμένο ως αξια ιδιόκτητη. Ο έρωτας. Κανιβαλισμός της …ιερότητας. Ομορφιά.

Τότε πίστευα ότι θα είμαι ευτυχισμένη αν βγάζω λεφτά ως χειρώνακτας. Θα αγοράζει ο άλλος τον χρόνο των χεριών μου. Αλλά ο νους μου θα είναι εκεί που εγώ θέλω. Θα πουλάω μόνο τα χέρια και τα πόδια μου. Ποτέ το νου μου. Ποιος άλλωστε θα έχει τόσα πολλά λεφτά που να μπορει να νοικιάζει κάθε μέρα για 8-10 ώρες το κεφάλι μου;

Δεν κατάφερα να γίνω πουτάνα. Έμεινα μια απλή πόρνη. Νοικιάζω το νου μου κάθε μέρα. Σε ένα εργασιακό περιβάλλον όπου συνεργάτες…περιγράφουν πόσο….εργασιομανείς είναι, πόσο …τελειομανείς είναι, πόσο ανταποκρίνονται στα υψηλά…κριτήρια αξιολόγησης. Ευτυχείς και περιχαρείς ετεροπροσδιοριζόμενοι μέσω επαγγελματικών καρτών και πολυσέλιδων βιογραφικών. Αυτό είναι το δικό μας το μπουρδέλο.

Ξεπουλάμε τα …κοινόχρηστα μυαλά μας, κατηγορώντας με το φθόνο του πουριτανισμού τα …κοινόχρηστα κορμιά. Ο Κρόμγουελ …φορούσε μπλου τζην. Αναπαράγουμε τη συσσωρευμένη βλακεία της πολιτικής ορθότητας ετεροπροσδιοριζόμενοι από τα στοιχεία της «ταυτότητας» μας. Νοιώθουμε οικειότητα με τους …αξιολογητές και τους ...αξιολογούμενους μας. Χαρούμενοι στη κονσέρβα μας. Απο εδω ως εκει.

Επαγγελματική συναντηση. Δεν εχω την παραμικρή διαθεση να τον εντυπωσιάσω, έχει όλη τη διαθεση να μου ...περιγραψει το μοντέλο του. Η οικειοτητα του ...ίδιου. Τα συνάφια. Ομοιμορφίες. Βαριέμαι.
-Να μιλάμε στον ενικό.
Σιχαίνομαι τα …ερωτηματικά που θεωρούν δεδομένη την απάντηση
- Αν δεν σας ενοχλεί ο πληθυντικός, θα τον προτιμούσα, απαντάω.

Φευγω να περπατήσω στη πόλη μου. Βροχή. Ένοιωθα αυτό το ψυχοπλάκωμα της αφομοιωμένης απο ...μοδες κι συνάφια εφηβείας. Ανάγκη για ταξιδι. Περπάτημα στην Ιασωνος, στο Μεταξουργείο. Τα μπουρδέλα δίπλα διπλα, με αυτά τα φωτάκια θυέλλης αναμμένα όλη μέρα. Λίγοι Πακιστανοι που μετρούσαν τα ευρω για 10 λέπτα ταξιδι. Μια γυναικα με κατακόκκινο μπουφάν που μάλλον σχόλαγε. Κάποιος τη πλησιάζει. Τον σπρώχνει βαριεστημένα. Ηλικιακά θα μπορούσε να ειναι τουλάχιστον μάνα του, πιθανα και γιαγιά του. Βρίσκομαι στη κατευθυνση της .
-Καλησπέρα.
Με κοιτάει με περιεργεια, αναγνωριστικά
- Καλησπέρα σας, μου απαντάει
Πληθυντικός...

Σκέφτομαι ότι πρέπει να αγοράσω ένα καπέλο. Ένα καπέλο με φωτάκι …θυέλλης. Να με ξορκίζει απο τα λιμάνια. Να με τραβάει στα ναυάγια. Του νου μου.


Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2012

Μέθοδος Assimil


Ποιο είναι το ρεπερτόριο της Φαλακρής Τραγουδίστριας; Το ουρλιαχτό του …Κενού.

Αυτοματισμοί της γλώσσας. μηχανισμοί του καθημερινού. Άνθρωποι που πιστεύουν ότι επιπλέουν, βυθιζόμενοι στο κοινωνικό τους περιβάλλον. Μια έρημος κομφορμισμού, με αποκρυσταλλωμένες ιδέες «καλού- κακού» που εκφράζονται με αναπαραγόμενα συνθήματα. Μια απόλυτα νεκρή αλλά άθαφτη εσωτερική ζωή. Όλα …ίδια. Κενό… Το ουρλιαχτό του Κενού.

Το 1947, εκεί γύρω στα 40 του, ο Ιονέσκο αποφασίζει να μάθει Αγγλικά. Η μέθοδος Assimil διαφημιζόταν ως τα «Αγγλικά χωρίς κόπο». Γραμματικές, συντακτικά, λεξιλόγια, κανόνες. Απολύτως κοινά, απολύτως λογικά, απολύτως ακριβή. Η εκμάθηση της γλώσσας ως κομφορμιστική επικοινωνία. «Αυτό είναι ένα τραπέζι». «Αυτή είναι μια πόρτα». «Είναι αυτό ένα παράθυρο?». «Ναι, αυτό είναι ένα παράθυρο».

Τα πρώτα μαθήματα στη μέθοδο Assimil είναι ο διάλογος του ζεύγους Σμιθ. Στα πιο προχωρημένα εμφανίζεται και το ζεύγος Μάρτιν που συνομιλεί με τους Σμιθ, .

Ο Ιονεσκο έγραψε τη Φαλακρή Τραγουδίστρια, ως τραγικό της κατά Assimil …επικοινωνίας. Δεν υπάρχει ούτε Τραγουδίστρια, ούτε Φαλάκρα. Η επίπεδη καθημερινότητα του ζεύγους Σμιθ, της Υπηρέτρια τους και του ζεύγος Μάρτιν που τους επισκέπτονται. Κ όλοι αυτοί να «επικοινωνούν» μεταξύ τους με απόλυτα αληθινές, λογικές και ακριβείς εκφράσεις, χωρίς ποτέ να …κοινωνήσουν. Δεν ξέρουν πια να μιλάνε, γιατί δεν ξέρουν να σκέφτονται, δεν ξέρουν να σκέφτονται γιατί δεν ξέρουν να συγκινούνται, δεν ξέρουν να συγκινούνται γιατί δεν ξέρουν πια να παθιάζονται, δεν ξέρουν πια να παθιάζονται γιατί δεν ξέρουν πια να …Υπάρχουν.

Συνομολογούν απόλυτα ακριβείς και ειλικρινείς φράσεις, μαθαίνουν αυτά τα αδιάφορα που ήδη γνωρίζουν, αλλά δεν μπορούν να συνεννοηθούν, πολύ απλά γιατί δεν έχουν πια να πουν τίποτα. Συνηθισμένες τυπικές καταστάσεις από πρόσωπα χωρίς ταυτότητα. Μπορεί να γίνουν οποιοιδήποτε φορώντας οποιαδήποτε ταυτότητα. Άδεια πλαίσια σε απόντα χρόνο. Και στη μέση όλων αυτών …ο Πυροσβέστης. Ένας Πυροσβέστης που ψάχνει απεγνωσμένα μια ανύπαρκτη Φωτιά, τη Ζωή.

Ότι λέγεται σε όλη τη παράσταση είναι κατ’ απόλυτη κυριολεξία αληθινό και ακριβές. Σε τέτοιο βαθμό μάλιστα που σταματάει εκεί. Δεν εξελίσσεται. Οι χαρακτήρες των ρόλων απελπισμένοι στη κωμωδία τους, εντοιχισμένοι μέσα σε ένα τραγικό «φαίνεσθαι», «περπατούν» παραμένοντας στάσιμοι. Από την αρχή μέχρι το τέλος. Και εκεί στο τέλος …απλά διαλύονται.

Ο Ιονέσκο πίστευε ότι έγραψε την απόλυτη τραγωδία. Τον εφιάλτη ενός κόσμου που μέσα από την απολιθωμένη σκέψη απολιθώνει τη γλώσσα, σπαράζοντας της από το ουσιαστικό των ανθρώπων, την διαφορετικότητα τους. Τη διαφορετική, την τόσο αφόρητα προσωπική αλήθεια τους, που ξεφτίζει σε μια χυδαία κοινή πραγματικότητα. Μια …κοινή αντίληψη.

Κι όμως …όπου παιζόταν η Φαλακρή Τραγουδίστρια οι θεατές ξεκαρδιζόταν στα γέλια. Κι ο Ιονέσκο έγραφε στις Αντι-σημειώσεις του «Από τη στιγμή που το κωμικό είναι η διαίσθηση του παραλόγου, τότε, κατ' εμένα, το κωμικό είναι πολύ πιο κοντά στην απελπισία παρά το τραγικό».

Η Υπηρέτρια αγκαλιάζει τον Πυροσβέστη. Ο κ. Σμιθ την απολύει. Ο Πυροσβέστης έχοντας παραιτηθεί από την ανάγκη του να βρει μια …Φωτιά φεύγει ρωτώντας «τι κάνει η Φαλακρή Τραγουδίστρια;». Η κ. Σμιθ απαντάει «χτενίζεται πάντα με τον ίδιο τρόπο. Ο κ. Σμιθ προσπαθεί να συνομιλήσει με τη κα Σμιθ ανταλλάσσοντας κοινοτοπίες που καταλήγουν σε ουρλιαχτά, και η κα Μάρτιν επαναλαμβάνει τα πρώτα λόγια του έργου, έτσι …για να ξαναρχίσει μη ολοκληρώνοντας ποτε. Το ζεύγος Μάρτιν έχει μετατραπεί σε κ. και κα Σμιθ. Οι προτάσεις σκορπίζονται, οι λέξεις γίνονται γράμματα. Τα γράμματα γκρεμίζονται στο κενό. Κενό… Τίποτα. Το ουρλιαχτό του Κενού…Το τραγούδι της …Φαλακρής Τραγουδίστριας…

Υ.Γ. Η δική μου "αληθεια"; Μια εικόνα που κρατιεται αναμεσα στα μάτια και στα βλέφαρα Ο Πριγκηπας ...Πυροσβέστης, που ορμάει στη σκηνή κρατώντας μια Μολοτωφ.