Τετάρτη 16 Ιανουαρίου 2008

Ο μέσος όρος


Συχνά, για πράγματα που μου κινούν το ενδιαφέρον κρατάω σημειώσεις, κάνω προσχέδια αναρτήσεων και τα καταχωνιάζω. Τα τελειώνω σπάνια. Με γοητεύει όμως, καιρό μετά, όταν ξαναπέσουν στα χέρια μου, να ξαναβρίσκω τη οσμή εκείνης της στιγμής.
Γενικά σ’ αυτή τη ζωή με χαρακτηρίζουν οι ανολοκλήρωτες προσπάθειες. Ο αρχικός ενθουσιασμός, η σκληρή δουλειά και μετά …..η ανία. Κάποτε εγκλωβισμένη και εγώ, σε ένα μικροαστικό μοντέλο τελειομανίας, η μη ύπαρξη «τέλους» (με την αρχαιοελληνική έννοια της λέξης) με άγχωνε.
Ζώντας τη μεγάλη περιπέτεια της καθημερινότητας, έμαθα να απολαμβάνω το άσκοπο. Έμαθα να μην μετρώ το μπόι μου με το μέσο μπόι, τα «θέλω» μου με το μέσο «θέλω», την ευτυχία μου με την μέση «ευτυχία» και ακόμα περισσότερο το «μπορώ» μου με το μέσο «μπορώ».
Η Μαλβίνα Κάραλη έλεγε «Αγαπάω πια, τους ανθρώπους που έχουν πάρει διαζύγιο από το μέσο όρο, από την κοινή γνώμη. Κοινή γνώμη. Κοινό, μέσο γούστο. Προβλέψιμο. Γειτονικό. Με την κοινή γνώμη, τα πράγματα έχουν μόνο ένα δρόμο: ή θα τη θάψεις ή θα σε θάψει αυτή. Πρόλαβα. Της έφτιαξα έναν ωραίο τάφο, απέριττο.»
Ο Νόελ Καουάρντ υποσχόταν στον εαυτό του ότι θα ταξιδεύει πρώτη ή τρίτη θέση. Ποτέ δεύτερη…..
Αυτή τη στιγμή παρατηρούμε εμείς, οι επιβάτες της τρίτης θέσης, ή ακόμα καλύτερα όσοι ταξιδεύουμε πεζοί, ανθρώπους που προορίζονταν σ’ αυτή τη ζωή να ταξιδέψουν τρίτη θέση και δειλοί, άβουλοι, μοιραίοι, κατόρθωσαν να ανέβουν στα βαγόνια της δεύτερης. Κάποια δε στιγμή, μη υπάρχοντος ελεγκτή, νόμιζαν ότι θα σκαρφαλώσουν και στην πρώτη. Όμως από το τραίνο τους δεν έλειπε μόνο ο ελεγκτής, έλειπε και ο μηχανοδηγός και όπως πάντα συμβαίνει έλειπαν και οι ράγες. Αντί να μας χαιρετούν εμάς τους πεζούς καβαλικεύοντας στο «μέσο» τραίνο, το τραίνο συνέχισε την πορεία του, περνώντας από πάνω τους.
Μιας που δεν με βιάζει πια η έννοια μου να τελειώσω τίποτα, επιτρέπω την χρονοβόρα αλλά και μεγάλη πολυτέλεια στον εαυτό μου, να απομονώνω τις μικρές ανθρώπινες ιστορίες από τον μεγάλο καμβά, της πολιτικής, της διαφθοράς, των ΜΜΕ και άλλων βαρύγδουπων.
Κάνω σενάρια για την εφηβεία, τα νιάτα, του κάθε Ζαχόπουλου, Αναστασιάδη, Τριανταφυλλόπουλου, Αδριανού, Κλαδά, Τσέκου, κ.ο.κ.
Τι περίμεναν, ποια πράγματα θεωρούσαν μεγάλα, τι ονειρεύονταν, τι τους συνάρπαζε, τι αγαπούσαν, τι;;;;;
Όλοι αυτοί, που σήμερα ένα κουβάρι, ανταλλάσσουν κατηγόριες, μηνύσεις, απειλές, είναι οι εραστές του μέσου όρου και της κοινής γνώμης. Ολοκλήρωναν τις προσπάθειες τους και έκαναν καριέρα με κριτήριο το μέσο όρο και την κοινή γνώμη.. Οι ευτυχισμένοι του μέσου όρου. Οι επιτυχημένοι της κοινής γνώμης.
Κάπου στο δρόμο, δεν βρήκαν το χρόνο και ακόμα περισσότερο δεν βρήκαν το κουράγιο, να αναρωτηθούν που θέλουν να πάνε και ακόμα περισσότερο γιατί. Και πολύ κοινότυπα, όταν δεν βλέπεις που θέλεις να πας, πας εκεί που βλέπεις. Λίγο πιο ψηλά από το μέσο όρο…..
Αυτή είναι η δική μου εκδοχή για τα όσα «συναρπαστικά» συμβαίνουν σήμερα.
Κ αυτό το σήμερα είναι τόσο εφήμερο αλλά και τόσο διαχρονικό.

13 σχόλια:

fisherman είπε...

Γειά σου Κατερίνα
Το κηνικό αποτελεί μέρος της απλής συνταγής που εφαρμόζεται εδώ και χρόνια στην πολιτική, όταν ξεσπά ένα σκάνδαλο:
Στην αρχή υπάρχει ένα κακό σκυλι που γαυγίζει και φοβίζει τον κόσμο δείχνοντας απειλιτικά τα δόνται του. Μετα έρχονται και άλοι σκύλοι να γαυγίσουν μαζί του και κάποια στιγμή θα γίνουν τόσοι πολλοί που θα τσακωθούν μεταξύ τους. Τότε ο κόσμος θα πάψει να ασχολείτε με το γεγονός του κακού σκύλου γιατί πιά αυτό γινεται ένα συνηθησμένο γεγονός... γίνετε ο μέσος όρος. Στην ουσία ναι είναι ανθρωποι που ο μέσος όρος τους έκανε μάγκες και πίστεψέ με αυτό θα τους σώσει...

OnWine είπε...

Κατερίνα, άνοιξες τεράστιο θέμα... και αν το "προχωρήσουμε", θα φθάσουμε -αν είμαστε ειλικρινείς- σε επικύνδυνα μονοπάτια...

"Έμαθα να μην μετρώ το μπόι μου με το μέσο μπόι, τα «θέλω» μου με το μέσο «θέλω», την ευτυχία μου με την μέση «ευτυχία» και ακόμα περισσότερο το «μπορώ» μου με το μέσο «μπορώ». "

Το μέσο "θέλω" είναι το κυρίαρχο "θέλω". Αυτοί που σκαρφάλωσαν στη 2η θέση, είναι οι επιβάτες της 3ης που θαμπώθηκαν από τα "θέλγητρα" της μέσης "ευτυχίας"

Η μέση θέση είναι σήμερα η πλειοψηφία: αυτή βγάζει κυβερνήσεις, αυτή αποτελεί τον "κορμό" όλων των κομμάτων, απλώνεται παντού "οριζόντια", είναι το κυρίαρχο σώμα σε όλους τους οργανισμούς, όργανα, σώματα, ενώσεις, φορείς...

Οι "μέσοι" συνάνθρωποί μας μας κυβερνούν σήμερα. Οι "αθλιοι μικροαστοί" όπως είπε κάποιος...

Μονο που... απαξιώνοντας την μέση θέση, αμφισβητώντας την ικανότητά της και στιγματίζοντας την αθλιότητά της, αυτόματα θέτει κανείς το εαυτό του "υπεράνω"... Αμφισβητώντας την "μέση" θέση, αμφισβητεί την κοινωνία ολόκληρη, θεσμούς, πολιτικές, κόμματα, αισθητική... θέτει εαυτόν "εκτός"..

Η θέση σου είναι σαφώς ελιτίστικη. Και μην μου απαντήσεις, βιαστικά, ότι στόχος είναι να ανέβουν όλοι στην πρώτη "θέση", γιατί αυτό δεν έγινε πουθενά και ποτέ!

Αναφέρεις τον Νοελ Κάουαρντ και την αξέχαστη Μαλβίνα. Η Μαλβίνα, όμως, είχε θέσει εαυτόν "εκτός" και ζούσε έτσι.. εκτός.. Ειχε το κουράγιο, μετά από πολλές προσπάθειες, δοκιμές, πισογυρίσματα να ζήσει και να βιώσει μιά μοναξιά απίστευτη στο ύψος της 1ης "θέσης"... Ποιός έχει το κουράγιο να κάνει αυτό σήμερα?

Δεν κατάλαβα που θέτεις τον εαυτό σου. Κάπου γράφεις "εμείς, οι επιβάτες της τρίτης θέσης" .... και κάπου αλλού "Έμαθα να μην μετρώ το μπόι μου με το μέσο μπόι, τα «θέλω» μου με το μέσο «θέλω», την ευτυχία μου με την μέση «ευτυχία» και ακόμα περισσότερο το «μπορώ» μου με το μέσο «μπορώ»", που αυτόματα σε τοποθετεί υποψήφια της 1ης "θέσης".

Να ξεκαθαρίσουμε ότι οι της 3ης "θέσης" ονειρεύονται την 2η και δεν γνωρίζουν καν την ύπαρξη της 1ης. Οι δε επιβάτες της δεύτερης, ονειρέυονται μιαν άλλη 1η.... που ουσιαστικά είναι η δεύτερη στο τετράγωνο... πιο εκχυδαισμένη...

Στην 1η "θέση" δεν σκαρφαλώνεις, ούτε καν ανεβαίνεις... απλά τοποθετείσαι με τις απόψεις σου και, -κυρίως- , με την ζωή σου (βλ. Μαλβίνα).

Και η αριστερά... μάλιστα η ΠΑΣΟΚίζουσα αριστερα, τι σχέση έχει με την πρώτη "θέση"? Η αριστερά περιφρόνησε την 2η "θέση" γιά να αντλήσει υλικό απ' ευθείας από την 3η, όμως, σε όλες της περιπτώσεις, εξέθρεψε την αθλιότερη 2η που είδε ποτέ ο κόσμος!

Νομίζω ότι δεν θα σου αρέσει αν σου υπενθυμίσω ότι ο βασικός εκφραστής των οσων ενστερνίζεσαι στο σημείωμά σου, ο αυθεντικός εκφραστής της 1ης "θέσης" είναι ο Νιτσε και η φιλοσοφία του (προσοχή, όχι ο εκλαικευμένος και εκχυδαισμένος Νίτσε των όσων έχουν "ακούσει" γι' αυτόν...) Θα συμβαδίσει αυτό με την προηγούμενη "αριστερά", το ΠΑΣΟΚ κλπ. κλπ.

Ισως, πάλι, να έκανα λάθος, και το σχόλιο απλώς να αφορούσε "τα όσα συναρπαστικά" συμβαίνουν σήμερα...

τσότσος είπε...

Καλησπέρα Κατερίνα!
Ναι, συμφωνώ ότι η μετριότητα κυριαρχεί σήμερα, γιατί όμως;
Νομίζω γιατί ΚΑΤΕΒΗΚΕ πολύ το επίπεδο (κάνε σύγκριση με το 2004) και πλησιάσαμε (εμείς της 2ης) την 3η θέση παλαιότερων εποχών. Κυρίως κατρακύλησε η μέση αισθητική και οι υλικές/πνευματικές επιδιώξεις μας.
Έτσι, οι σημερινοί επιβάτες της 1ης (Ζαχόπουλοι, Αναστασιάδηδες, οι σταρ της τηλεόρασης κλπ.) έγιναν παραδείγματα προς μίμιση για μια πλατιά μάζα ανθρώπων που ψάχνουν πρότυπα για να ανέβουν λίγο ψηλότερα. Τί σημαίνει "ψηλότερα";
Εδώ έρχομαι στο ερώτημά σου:
Τα "πρότυπα" λοιπόν πάντα θα είχαν σαν στόχο τη σημερινή τους κατάσταση: χρήμα και προβολή με τη σέσουλα ο "σταρ", υπέρμετρη εξουσία και "καουμποϋλίκι" ο δασκαλάκος από τη Θεσσαλονίκη που νωρίς-νωρίς κόλλησε στον φέρελπι γόνο του "Εθνάρχη" για να απολαύσει φλας, κόρδωμα και 35άρες γραμματείς...Η ζωή χαρίζει στον καθένα μας σε γενικές γραμμές αυτό που επεδίωξε παιδιόθεν.
Άρα μην αναρωτιέσαι τί ονειρευόντουσαν, ΤΑ ΠΕΤΥΧΑΝ! Και δυστυχώς αυτά ελκύουν προς το παρόν τον επιβάτη της 2ης.
Μην υποτιμάς όμως τον μέσο όρο που συχνά μεταφράζεται σε "κοινό νου": αυτός, η συνισταμένη δηλ. ενός συνόλου μετρίων, άξιων, μορφωμένων, εργατικών, τεμπέληδων, κακορίζικων ανθρώπων αργά ή γρήγορα θα δείξει πάλι τη σωστή κατεύθυνση και θα δημιουργήσει ένα καλύτερο περιβάλλον για να μεγαλουργήσουν οι επιβάτες της 1ης.
Καλό σου βράδυ!

katerina είπε...

Αγαπητέ μου sxoliasti, νομίζω ότι είμαι πολύ σαφής για την θέση που εγώ ταξιδευω. Τρίτη θέση και όταν τα κουράγια και οι αντοχές μου, μου το επιτρέπουν ταξιδευω πεζή.

Όμως το σημαντικό δεν είναι τι κάνω εγώ. Το σημαντικό είναι ότι αντί ο καθένας μας να ψάχνει τι είναι αυτό που τον ικανοποιεί, τον ευχαριστεί, τον παθιάζει ΠΡΟΣΩΠΙΚΑ, αναλωνομαστε στο τι είναι must, ποιος είναι ο μέσος όρος και πως μπορείς ξοδιάζοντας μια ζωή να είσαι λίγο ή πολύ πανω από τον ΜΕΣΟ ΟΡΟ.
Αν ο καθένας μας ψάξει ότι πραγματικά θέλει και παλέψει για αυτό, δεν θα χρειαστεί ποτέ να ξεσκίσει μια ζωή για να ζήσει την ευτυχία του μέσου όρου, λεφτά, εξουσία, προβολή, δύναμη. Θα ζήσει την δική του μη μετρήσιμη, μη εντάξιμη ευτυχία.
Πιστευεις ότι ο κάθε Ζαχόπουλος και ολος αυτός ο συρφετός ένοιωσαν ποτέ πλήρεις, ευτυχισμένοι;;
Χρόνια ολόκληρα, μια ζωή απλά κυνηγήσανε με κάθε τρόπο, με κάθε τιμημα αυτό που είναι κατά μέσο όρο σημαντικό. Αλλά πόσο φτηνή μπορείς να θεωρείς τη ζωή σου για να την ξεπουλάς για κάτι που δεν είναι παρα μια λογιστική εγγραφή;;;

tractatus είπε...

Τελικά τι είναι Μ.Ο. Μήπως είναι κι αυτό το λίγο απο εδώ και λίγο απο εκεί; Αν ο στόχος είναι η πρώτη θέση και μάλιστα απελπισμένα είναι σχεδόν βέβαιο ότι κινδυνεύεις να μπλεχτείς μέσα στις ίδιες σου τις παγίδες.
Αυτό που έχει αξία είναι να κάνεις ότι κάνεις με χαρά και χωρίς άγχος για το αν θα γίνεις πρώτη ή δεύτερη θέση.
Οταν το έργο σου είναι το καλύτερο για σένα -ρίχτο στη θάλασσα. Αν το έργο αξίζει-οι άνθρωποι θα το βρούν και θα στο φέρουν πίσω.
Τα άλλα είναι κατασκευές και στερεότυπα...γι' αυτό κι αλλάζουν άλλωστε.

Αννη είπε...

Ο sxoliastis το έθεσε ωραία: "Στην 1η "θέση" δεν σκαρφαλώνεις, ούτε καν ανεβαίνεις... απλά τοποθετείσαι με τις απόψεις σου και, -κυρίως- , με την ζωή σου (βλ. Μαλβίνα)".

Μόνο όταν οι επιλογές σου στη ζωή καθορίζονται από εσένα τον ίδιο θα νιώσεις την βαθιά ικανοποίηση να περπατάς με το κεφάλι ψηλά, να ονειρεύεσαι, να ελπίζεις, να αντέχεις τις δυσκολίες... Πάντα λυπόμουνα τα παιδιά που επέλεγαν το μελλοντικό τους επάγγελμα με βάση τις προσταγές της οικογένειάς τους ή του κοινωνικά αποδεκτού. Πώς να αντέξεις τις αντιξοότητες που θα βρεις αν δεν το έχεις επιλέξει ο ίδιος;

Στρογγυλά είναι όλα στις μέρες μας. Οι γονείς φωνάζουν στα παιδιά τους να ενταχθούν στο σύστημα, να πάνε σε σχολές που "βγάζουν λεφτά". Τα ΜΜΕ στρογγυλεύουν τις ειδήσεις: "μη θίγετε τα κακώς κείμενα". Η λογοτεχνία στρογγυλεύεται: πού είναι ένα θηρίο σαν τον Καζαντζάκη; Οι σχέσεις στρογγυλεύονται: παίξε το ρόλο της γατούλας, να παίξω το ρόλο του μάγκα του ασήκωτου...

Το μήνυμα; "επ'ουδενί λόγο δεν πρέπει να διαφέρετε εάν θέλετε να είσαστε ευτυχισμένοι. Κυνηγήστε το χρήμα, κυνηγήστε τη δόξα, ΠΑΣΗ ΘΥΣΙΑ!!! Κυνηγήστε την 1η θέση ακόμα κι αν και δεν είστε σίγουροι ότι υπάρχει"...

Και στην πρώτη θέση; Η απόλυτη μοναξιά... Αν δεν νιώθεις καλά με τον εαυτό σου, πώς να την αντέξεις;;;

OnWine είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
OnWine είπε...

Κατερίνα, πάλι βιάστηκες...

Προσπάθησα να σχολιάσω αυτά που έγραφες, αλλά, από την απάντηση που πήρα, φαίνεται ότι ή δεν διάβασες όσα έγραψα,ή έπεσαν κάπως βαριά, ή τα όσα σχολίασα μάλλον κατά λάθος μπήκαν στο post σου... Ευχαριστώ, πάντως, γιά τα αυτονόητα... Αλλά και σ' αυτά, βιάστηκες και κάνεις λάθος.

Γράφεις "Αν ο καθένας μας ψάξει ότι πραγματικά θέλει και παλέψει..."
Ναι, Ο Ζαχόπουλος έψαξε τι είναι αυτό που τον ικανοποιεί, τον ευχαριστεί, τον παθιάζει... παθιάστηκε, ένοιωσε ευτυχισμένος, ναι, πέτυχε τους στόχους του! Οταν έγινε ΓΓ του ΥΠΠΟ σίγουρα έγινε ο ευτυχέστερος άνθρωπος του κόσμου... Πιό ευτυχισμένος από οποιονδήποτε "κάτοικο" της 1ης θέσης!

Δεν είναι αυτό το κριτήριο. Απλά, ο κάθε Ζαχόπουλος θα παλέψει, θα παθιαστεί γι' αυτά που θεωρεί ΑΥΤΟΣ ιδανικά και στόχους.Αυτά τα ιδανικά και αυτούς τους στόχους που οι της 1ης θέσης, ΑΥΘΑΙΡΕΤΑ, χωρίς συμφωνίες και συμψηφισμούς με τρίτους, χωρίς να πρέπει να δικαιολογήσουν οτιδήποτε, θεωρούν ασήμαντους και χυδαίους...

Ούτε βέβαια ο στόχος είναι η ευτυχία...

Η ευτυχία δεν είναι το αποτέλεσμα της ανόδου στην 1η θέση. Η 1η θέση μπορεί να είναι αναγκαία, αλλά ποτέ ικανη συνθήκη γιά την ευτυχία. Αν γνώριζες την Μαλβίνα, θα ήξερες ότι ευτυχισμένη δεν υπήρξε ποτέ.. και η Μαλβίνα ήταν από τους αυθεντικότερους "κατοίκους" της θέσης αυτής.

Αν θες να είσαι ευτυχισμένη, η τρίτη θέση, όπως την εννοείς,και με ολίγη "μαγκιά ("και όταν τα κουράγια και οι αντοχές μου μου το επιτρέπουν ταξιδευω πεζή") είναι ότι πρέπει.., και άσε τις Μαλβίνες και τους άλλους ήσυχους εκεί ψηλά που βρίσκονται...

Η Αννη έπιασε πολύ σωστά το θέμα - αυτή είναι η ουσία - η τελευταία παράγραφος στο σχόλιό της τα λέει όλα.

Roadartist είπε...

Καλημερα Κατερινα, καλως σε βρηκα.. Κερνας καφε? Θα περναω να πινω χε χε,,

Αννη είπε...

Δεν ξέρω εάν η Μαλβίνα ήταν ευτυχισμένη ή όχι. Πιθανόν όχι, εφόσον η 1η θέση έχει σαν βασικό κριτήριο το συνεχές και ανελέητο ψάξιμο του εαυτού μας.

Ο Ζαχόπουλος σίγουρα ένιωσε άγρια χαρά όταν έγινε ΓΓ και μετά πρέπει να ένιωθε τον μόνιμο βαθύ τρόμο της πιθανότητας να εκπέσει κάποια στιγμή του αξιώματός του και να χάσει τα πάντα. Είναι ο ίδιος βαθύς φόβος που βλέπεις στα μάτια όσων έχουν αποκτήσει πολλά, πολύ γρήγορα.

Μάλλον, το χαρακτηριστικό των κατοίκων της 1ης θέσης πρέπει να είναι η γνήσια αυτοπεποίθηση.

dzach είπε...
Αυτό το σχόλιο αφαιρέθηκε από τον συντάκτη.
dzach είπε...

Κατερίνα βρήκα αυτό κάπου:

Με την καρδιά του ζώου

Με εκπλήσσει η εντύπωση κάποιων που θαυμάζουν τα σπάνια ζώα,
κι επιθυμούν να τα περιλαμβάνουν στην καθημερινότητά τους
είτε επιβάλλοντας τους την οχληρή τους παρουσία
είτε καταχρώμενοι την ευπιστία τους και συλλαμβάνοντάς τα
και προσάγοντάς τα στον αυτάρεσκο πολιτισμό τους,
ότι τάχα τα αγαπούν.

Τα σπάνια ζώα νιώθουν κάθε μέρα πιο ασφυκτικά,
καθώς μετατρέπονται σε αντικείμενα παρατήρησης
ή ζωντανά τρόπαια του τουρίστα ζωόφιλου,
αναγκαστικά μέτοχοι της αλήθειας του
και του τρομακτικού του κόσμου.

Αυτού του είδους οι ζωόφιλοι δεν αντιλαμβάνονται ποτέ
το δικαίωμα του σπάνιου ζώου
στην αφάνεια και στη λήθη.

Πολλές αναγνώσεις. Ο πίνακας στο άρθρο τίνος είναι; Λέει όλη την ιστορία του άρθρου σου απ' την αρχή, το ίδιο καλά.

Κάπως αλλιώς μου 'ρχονταν να υπογράψω, Γιώργος Θαλάσσης, Πήτερ Πάν ή Βάρβαρος, αλλά μου το χάλασε η Μαλβίνα.

ikor είπε...

Κατερίνα, έπιασες πολύ ωραίο θέμα!

Για να μη γράψω post, ένα θα πω μόνο:

Νομίζω ότι η λογική του "μέσου όρου" είναι ο κυριότερος αντίπαλος της ιδεολογίας μας σήμερα!

Η λογική αυτή αγνοεί τους ανθρώπους που έχουν φτάσει στα άκρα, καμουφλάρει τις ανισότητες, ωραιοποιεί καταστάσεις.

Ένα σοσιαλιστικό κίνημα πρέπει να νοιάζεται για εκείνους που τείνουν να φτάσουν στα χαμηλότερα άκρα και δεν επιδιώκει απλά να συγκλίνει «ο μέσος όρος» με την Ευρώπη.

Ποιος είναι αλήθεια ο μέσος όρος εκείνου που δεν έχει θέρμανση με εκείνον που ζει στην αφθονία;

Ποιος είναι ο μέσος όρος αυτού που στερείται τα απαραίτητα με εκείνον που θεωρεί απαραίτητη την πλεονάζουσα πολυτέλεια;

Και οι δυο αυτοί μέσοι όροι δείχνουν ότι δεν υπάρχει κανένα απολύτως κοινωνικό πρόβλημα, αρκεί να έχουμε ίδιο αριθμό ανθρώπων στα άκρα...

Καλώς σε βρήκα!